Twee euro stopten wij in de collectebus waarmee een bevriende collectant van Amnesty International deze week aan onze deur kwam. Zelf ben ik al jaren lid en mijn vrouw donateur. Als twintiger koos ik bewust voor Amnesty. In de orthodox-christelijke omgeving waarin ik opgroeide, maakten veel mensen zich druk om vervolgde geloofsgenoten. Ze steunden Open Doors, een organisatie die opkomt voor onderdrukte christenen. Dat vond ik te beperkt: het gaat mij om alle mensen en hun rechten. Die mening ben ik nog steeds van harte toegedaan.
Christenen hebben het moeilijk in het Middenoosten. In veel Arabische landen, waar vaak ook intolerante vormen van de islam aanwezig zijn, verslechtert hun situatie. De in januari gepleegde aanslag op een Koptische kerk in Egypte met 23 dodelijke slachtoffers, was daarvan een dieptepunt. In Afghanistan riskeert de tot het christendom bekeerde Said Musa de doodstraf, zo meldt dagblad Trouw vandaag. Hoewel ik zelf christen ben, beschouw ik deze gebeurtenissen niet primair als christenvervolging maar als schendingen van mensenrechten. Voor mij is dat een principieel punt, gebaseerd op een doorleefd universalisme.
Besteedt Amnesty International genoeg aandacht aan de positie van vervolgde christenen? Ik vermoed van wel, zeker als het gaat om de wereldwijde organisatie. Wat de Nederlandse afdeling betreft keek ik – na de aanslag in Egypte –reikhalzend uit naar ledenblad Wordt Vervolgd. En wat zag ik? Een artikel over een christelijke zendeling in Afrika die z’n hele leven al moslims probeert te bekeren. Zonder dat dit hem lukt, overigens. Knullig. Alsof de redactie vooral wil zeggen: ‘Zie je wel, die domme christenen lokken het zelf uit’.
En ja, daar zit ook wel een kern van waarheid in. Sommige fundamentalistische kerken en groeperingen uit met name de Verenigde Staten maken zich schuldig aan een platte vorm van ‘zieltjes winnen’ onder moslims. Gezien de machtsverhoudingen in de wereld is het moeilijk om dan nog onderscheid te zien tussen zending en westers imperialisme. Dat verdient afkeuring. Maar is daarmee het hele verhaal verteld?
Op http://www.kerknieuws.nl – een website van de IKON – staat onder het kopje ‘Vervolgde kerk’ een indrukwekkend dossier over christenvervolging. Wie de berichten op zich laat inwerken, wordt daar beslist niet vrolijk van. Autochtone bewoners van Arabische landen die al generaties lang een christelijke minderheid vormen, worden gediscrimineerd, vervolgd of vermoord vanwege hun geloof.
Maar het huidige discours van de Nederlandse afdeling van Amnesty International wordt bepaald door – wat ik gemakshalve aanduidt als het ‘Maarten ’t Hart-syndroom’, genoemd naar de typisch Nederlandse schrijver die veel tijd nodig had om zijn gereformeerde opvoeding een plekje te geven. Overigens ben ik een fan van zijn boeken, daar niet van. Maar de vraag die ik stel, luidt: is het niet ernstig dat we vooral door een typisch Hollandse bril naar de wereld kijken?
Godsdienstvrijheid is een fundamenteel mensenrecht dat ik niet graag wil isoleren van andere mensenrechten. Juist omdat godsdienst als maatschappelijk fenomeen verschillende gezichten heeft – het christendom niet uitgezonderd – en op gespannen voet kan staan met andere vrijheden, is het goed om het perspectief van de universele mensenrechten leidend te laten zijn.
Ja hoor, ik ben dus politiek correct. Tot op het bot. En ik heb ook een genuanceerde kijk op de islam. Maak je geen zorgen. Toch kan ik mij niet aan de indruk onttrekken dat de Nederlandse afdeling van Amnesty International voor vervolgde christenen een blinde vlek heeft. De omvang en ernst van christenvervolging in het Middenoosten – maar ook elders – verdient meer aandacht en een evenwichtiger benadering door mijn Amnesty-vrienden op het hoofdkantoor in Amsterdam.
Mocht overigens de collectant van Amnesty deze week nog bij je aan de deur komen, geef dan gul. Misschien kunnen ze daarvan een extra medewerker in dienst nemen die zich vooral richt op de situatie in de Arabische wereld en de positie van christenen. En vooral: een evenwichtige communicatie daarover.
Deze tekst is ook gepubliceerd op www.joop.nl.
Weblog Theo Brand 
Zie je geen spookbeelden Theo? Ik denk dat dit reuze meevalt. Je moet ook bedenken dat de aanslagen in Egypte op christenen niet het werk zijn van de overheid, maar van fundamentalistische groeperingen die verboden zijn. Ten slotte moet een blad als Wordt vervolgd gewoon keuzes maken, en het ene nieuws vindt de redactie gewoon interessanter dan het andere. Daar hoeft niet per se een bepaalde bedoeling achter te zitten.
Ewout, wat ik begreep is dat Moebarak deze gewelddadige groepen wel oogluikend z’n gang laat gaan. En een goede redactie maakt nooit “gewoon keuzes”. Overigens verwacht ik bij Amnesty wel wat begrip voor mijn punt. Ben jij trouwens al lid?
ik denk dat de vervolging van Christenen in ‘progressief Nederland’ inderdaad een blinde vlek is. die komt mede voort uit het gegeven dat Christen-fundamentalisten er vaak juist veel aandacht aan besteden en progressievelingen niet graag in hun gezelschap zijn. ook heerst in Nederland nog altijd verontwaardiging zowel als schuldgevoel over de rol van missie en zending bij de kolonisatie van de (derde) wereld. niet goed, niet nodig, maar toch …
Ik ben al heel lang lid van Amnesty International. Heb trouwens ook gereageerd op je column op Joop.nl. Reactie staat er nog echter niet op.
Ook hier nog even dan: goed stuk. Ik ben het met je eens en heb naar aanleiding van dat stuk een reactie geschreven. Ik denk dat wij beide zowel in “eigen kring” als “bij de ander” een eenzijdigheid constateren en ons best doen om dit ten goede te veranderen. Om het even ongenuanceerd te zeggen, want wat eigen en wat andere kring is, daar valt ook nog over te discussiëren. Zo is mijn familie actief in GroenLinks, terwijl, als ik zo je stuk lees, ik de indruk krijg dat die van jou juist meer naar de ChristenUnie leunt. 😉
Beautiful Blues, dank je. Inmiddels heb ik je blog gelezen en daar ook gereageerd. Eenzijdigheden zitten aan beide kanten. Toch denk ik dat het particularisme bij de CU-achterban sterker ontwikkeld is dan bij de achterbannen van GL en D66. Overigens bekritiseer ik Amnesty met name op de berichtgeving in het ledenblad. Dat is een smalle basis om de gehele organisatie – die ik verder hoog heb zitten – van iets fundamenteels te betichten.
Ik vind zoiets lastig te zeggen, aangezien de eenzijdigheid van D66/GL minder zal opvallen, omdat die beter aansluit bij de eenzijdigheid die je op heel veel plekken in de maatschappij vindt. Voor de eenzijdigheid van de CU geldt juist het tegenovergestelde: die valt direct op. Ik denk dat één van de redenen waarom de CU-achterban “mort” ligt in het verlaten van dit wel erg extreme particularisme.
Overigens hoop ik dat je me vergeeft dat ik je stuk in wat columneske en krachtigere taal heb geïnterpreteerd. 😉
Vergevingsgezindheid heb ik met de paplepel meegekregen 😉 Die columneske interpretatie kan ik waarderen! Overigens heb ik ook het wij/zij-denken heel sterk meegekregen (vooral vanuit de kerk) en dat is in mijn nieuwe kerkelijke én politieke omgeving gewoon echt stukken minder. Denk universeel! Ik juich de verdere emancipatie van de CU-achterban toe. Als ze hun hartstocht en integriteit maar niet verliezen! In 2014 een openlijke homo als lijsttrekker en – zoals de EVP deed – opgaan in GroenLinks? Wat mij betreft: van harte welkom allemaal!
Andersom mag natuurlijk ook: GroenLinks in 2014 een lekkere degelijke Bonder als lijsttrekker en opgaan in de CU. 😉
De houding tov homo’s is de achilleshiel van de ChristenUnie, die zouden absoluut meer een plek moeten krijgen, voor zover ze in hun standpunt en in hun leven de visie van de CU uitdragen – maar dat geldt voor alle mensen die de partij op de een of andere manier representeren. Het rapport-Cnossen van twee jaar geleden was in dat opzicht ook helder: geen aparte paragraaf over homo’s, als teken dat de CU die gewoon als alle andere mensen moet benaderen. Ik als katholiek heb het stukken makkelijker dan de homo’s, maar ook voor mij hangt het er vanaf waar ik woon. In Barneveld zou het voor mij lastig zijn geweest om actief te zijn, terwijl ik een paar kilometer verderop in Amersfoort gewoon op de lijst stond en nu ook als buitengewoon raadslid bij de fractie hoor.
GL opgaan in de CU? Wat een grap! Dan kan minstens 75 procent van de GroenLinks-leden zich meteen uitschrijven als partijlid – zelfs als ze in Amersfoort of Amsterdam wonen – omdat zij niet de juiste levensbeschouwing hebben! Alle gekheid op een stokje: vooral goed dat de CU bestaat en mensen meeneemt in de indrukwekkende christelijk-sociale (emancipatie)beweging die de partij nu maakt. Er zijn diverse wegen die naar Rome (dat moet je aanspreken;-)) leiden. En er zijn ook diverse snelheden (en dat relativeer ik ook, want 130 km is echt te hard) en bovendien: alles op Zijn tijd. Intussen weten GL en CU elkaar op steeds meer issues te vinden onder die zon aan de hemel die alle mensen beschijnt.
Mooi besluit. Ik deed mijn suggestie uiteraard vooral om aan te geven dat het “net zo goed” (of net zo goed niet) andersom kan: CU opgaan in GL of andersom, het is onwaarschijnlijk en ook niet nodig. We hoeven het niet allemaal eens te zijn. De CU stelt overigens geen eisen aan levensbeschouwelijke achtergrond van haar leden, vraagt geen info over kerklidmaatschap: je moet de Uniefundering onderschrijven om lid te worden. Ik kan me zo voorstellen dat 75% van GL daar absoluut niet toe bereid is, zoals andersom 75% van de CU ook de basisbeginselen van GL niet zal onderschrijven. GroenLinks zou geen linkse en progressieve partij meer kunnen zijn als alle CU-leden zich aansluiten en gaan bemoeien met de koers. Ik geloof wel dat de balans tussen links/ rechts waardevol is, maar zit dan ook niet voor niets bij een partij die het beste van beide kanten wil verenigen. 😉
Remco, verschil blijft natuurlijk dat de CU aan mensen die niet in het plaatje passen blokkades opwerpt om actief te worden, bijvoorbeeld als raadslid, en GroenLinks dat niet doet (tenzij de persoon zelf een levensbeschouwing aanhangt die naar anderen toe intolerant is). Zoals je merkt: hoewel we afgedwaald lijken, gaat onze discussie nog steeds over mensenrechten!
De balans tussen links en rechts (“we zijn een middenpartij”) klinkt mooi maar is vaak een alibi om een centrumpositie op te eisen en politieke macht tot doel te verheffen met een kleur- en zielloze politiek tot gevolg (zie CDA en soms ook D66). Ik ben het wel met je eens dat niet elke verandering ook een verbetering hoeft te zijn. Het begrip ‘progressief’ betekent gelukkig ‘verbeterend’ en dat staat niet altijd gelijk aan ‘veranderend’, maar wel vaak natuurlijk 😉
Je stelt het iets te zwartwit, denk ik, maar je kunt terecht kritiek hebben op de lokale situatie bij sommige CU-afdelingen. Dat is het eerste wat speelt: lokale verschillen. Had ik al iets over gezegd hierboven.
Ik vraag me af of GroenLinks iemand in een vertegenwoordigende functie zou laten, als diegene in zijn leven iets doet wat radicaal in strijd is met de visie van GroenLinks. Bv directeur van een kerncentrale oid (je begrijpt mijn punt: zelfde idee als een jager die bij de PvdD zit). Ik zou GL afraden met zo iemand in zee te gaan, omdat het je als politieke partij ongeloofwaardig maakt. Hoe kan de eigenaar van een kerncentrale de afschaffing van kernenergie bepleiten?
Dergelijke situaties spelen bij de CU sterk. We zijn een partij met een traditioneel-christelijke visie op het huwelijk, dus als verbintenis tussen man en vrouw, die bovendien vanuit haar gezinsvisie ongehuwd samenwonen afkeurt. Dat raakt aan de kern van waar de CU voor wil staan, het hele gezin-hoeksteen verhaal, welbekend neem ik aan. Dus als ik de CU wil vertegenwoordigen maar ook uitgesproken voor ongehuwd samenwonen ben, of dat zelf ook doe, dan heb ik een probleem.
Enige “puntje” waar we in deze aan moeten werken is dat we hier homo’s niet extra zwaar op afrekenen. Hier moet gelijkheid zijn in de behandeling en dat is er op sommige plekken nog niet. Dat is schandelijk, maar moeilijk te voorkomen omdat lokaal iemand wegpesten, negeren, benadelen makkelijk is. Overigens denk ik dat zoiets ook zal spelen in GroenLinks-afdelingen die gedomineerd worden door good-old PSP-ers of CPN-ers. Lijkt me dat die moeite hebben met typjes à la Halsema of Sap, en dan ook geneigd zijn om in hun afdeling weinig ruimte te geven aan mensen met soortgelijke ideeën. Niets menselijks…
Remco, onderschat je wellicht de rol van de verenigingsdemocratie (met ALV) van een plaatselijke afdeling van een politieke partij? Zelf was ik vijf jaar bestuurslid van de Zwolse GroenLinks-afdeling. Ik heb nooit meegemaakt dat mensen om hun privékeuzes, levensovertuiging, inhoudelijke ligging of partijpolitieke bloedgroep anders behandeld werden. Kwaliteit en motivatie telden altijd, waarbij de democratische checks & balances de willekeur buiten de deur hielden.
Een directeur van een kerncentrale (jij voert hem op) moet behoorlijk schizofreen zijn als hij/zij bij GroenLinks aanklopt. Twee botsende keuzes (beroepskeuze en partijkeuze). Dat zal in praktijk daarom niet gebeuren. Bij homoseksualiteit ligt dat principieel anders omdat daar geen sprake is van een keuze maar van een geaardheid waarmee een ieder geboren kan worden.
En dat ongehuwd samenwonen gebeurt volgens mij steeds vaker in de CU-achterban. Maar je hebt een punt: het gaat hier om een keuze. Vraagje die me te binnen schiet: vinden ze bij de CU een getrouwde homo/lesbo acceptabeler dan een ongehuwd samenwonende homo/lesbo? Dat zou wel consequent zijn 😉